VAPZ: fiscaal voordeel, berekening en antwoorden op veelgestelde vragen
Je wettelijk pensioen als zelfstandige is vaak niet genoeg. Met een VAPZ bouw je extra kapitaal op, spaar je fiscaal voordelig en betaal je minder sociale bijdragen. Hoeveel voordeel jij eruit haalt, hangt af van je inkomen en je persoonlijke situatie. Alles wat je moet weten over premies, rentevoet, rendement en meer, lees je hier.
Inhoud
Betekenis: wat houdt een Sociaal VAPZ precies in?
Een Sociaal VAPZ is er speciaal voor zelfstandigen die niet alleen willen sparen voor later, maar ook nu al wat extra zekerheid willen. Net zoals bij een gewoon VAPZ bouw je stap voor stap een pensioenkapitaal op. Het verschil? Een deel van je premie wordt gebruikt voor bescherming als je even uitvalt, bijvoorbeeld door ziekte of een ongeval.
Je kiest elk jaar zelf hoeveel je stort, binnen een percentage van je inkomen. Dat bedrag mag je aftrekken van je belastingen, en doordat je netto-inkomen zakt, betaal je ook minder sociale bijdragen. Zo spaar je dus niet alleen slim, je houdt er vandaag ook meer aan over.
De rente ligt vast, en bij sommige contracten komt er nog een variabele winstdeling bovenop. Op het einde van het contract krijg je jouw kapitaal uitbetaald. Het Sociaal VAPZ is dus vooral interessant als je vandaag al wat extra bescherming wil én je pensioen wil versterken.
IPT vs VAPZ
Heb je een vennootschap? Dan kan je kiezen tussen twee manieren om je pensioen aan te vullen: een VAPZ of een IPT. Het verschil zit vooral in wie betaalt. Bij een VAPZ doe je dat zelf. Bij een IPT betaalt je vennootschap.
De premies van een VAPZ worden gezien als beroepskosten en verlagen je belastingen én sociale bijdragen. Bij een IPT zijn de premies aftrekbaar in de vennootschapsbelasting. Je mag met een IPT ook hogere bedragen sparen én dat kan zelfs voor eerdere jaren.
Een VAPZ bouw je zelf op. Een IPT is iets technischer en kan enkel als je via een vennootschap werkt. Heb je een eenmanszaak? Dan is een VAPZ de logische keuze. In beide gevallen bouw je kapitaal op dat later wordt belast via een fictieve rente, afhankelijk van de leeftijd waarop je het opneemt.

VAPZ vs sociaal VAPZ
Een gewoon VAPZ is simpel: alles wat je stort, gaat naar je pensioen. Je krijgt daar een rente op, en je geniet van een mooi fiscaal voordeel. Voor wie zijn toekomst wil versterken zonder veel extra opties, is dit vaak genoeg.
Bij een sociaal VAPZ werkt het net iets anders. Daar gaat een deel van je premie naar een extra bescherming, bijvoorbeeld als je langdurig ziek bent of tijdelijk niet kan werken. Dat betekent dat je iets minder kapitaal opbouwt, maar wel meer zekerheid hebt onderweg.
Je mag bij een sociaal VAPZ ook wat meer storten dan bij een gewoon VAPZ, en dat geeft weer wat extra voordeel in belastingen en sociale bijdragen. Wat voor jou het beste is, hangt af van hoe jij leeft, wat je belangrijk vindt, en of je al andere verzekeringen hebt.
Wil je iets eenvoudigs dat puur focust op je pensioen? Dan past een gewoon VAPZ. Wil je liever ook vandaag een beetje bescherming? Dan is een sociaal VAPZ misschien slimmer.
Wie heeft recht op een Sociaal VAPZ?
Een Sociaal VAPZ is er voor zelfstandigen die voldoende sociale bijdragen betalen. Ook bijberoepers (na 3 jaar) en meewerkende echtgenoten in het maxistatuut kunnen meedoen.
Je stort zelf je premies, krijgt een mooi fiscaal voordeel en extra dekking bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. Je belastingen en bijdragen dalen, je kapitaal groeit elk jaar met een vaste rentevoet en mogelijke winstdeling.
Hoe functioneert een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ)?
Met een VAPZ spaar je elk jaar een bedrag dat je zelf kiest. Je premie is aftrekbaar, dus je belastingen én sociale bijdragen dalen. Dat maakt het verschil meteen voelbaar in je portemonnee.
Je stort wat je kan missen, zolang je binnen het wettelijke plafond blijft. Hoe hoger je inkomen, hoe meer je mag storten. Wat je spaart, levert een rentevoet op, en als het economisch goed gaat, komt daar een variabele winstdeling bovenop.
Op het einde van het contract krijg je jouw pensioenkapitaal terug, verminderd met onder andere de RIZIV-bijdrage en de belasting op de fictieve rente. Die belasting wordt gespreid, afhankelijk van wanneer je met pensioen gaat.
Je VAPZ hoort bij de tweede pijler van je pensioen en is dus een aanvulling op je wettelijk pensioen. Wil je extra bescherming, zoals bij ziekte of arbeidsongeschiktheid? Dan is een sociaal VAPZ misschien interessanter voor jou.
Sommige contracten houden ook rekening met de impact op het milieu. Je herkent die aan het label ‘Towards Sustainability’. Bekijk zeker de contractuele documenten of de financiële infofiche voor de details.
Twijfel je hoeveel je mag storten of wat het voor jouw situatie betekent? Vraag info op of contacteer een adviseur. Zo weet je wat het verschil kan zijn voor je toekomst.
Belangrijkste kenmerken van het VAPZ
Een VAPZ is simpel: jij kiest hoeveel je stort en bouwt zo elk jaar een extra kapitaal op voor later. Je premies zijn 100% aftrekbaar, dus je betaalt minder belastingen en sociale bijdragen.
Je spaargeld groeit met een vaste intrestvoet en mogelijk een variabele winstdeling. Die hangt af van de economische conjunctuur en wordt bepaald op de algemene vergadering.
Op het einde van het contract krijg je je pensioenkapitaal, na aftrek van de RIZIV-bijdrage, solidariteitsbijdrage en een percentage op de fictieve rente.
Een VAPZ hoort bij de tweede pijler en vult je wettelijk pensioen aan. Via fsma.be/nl/duurzame-financiering bekijk je of het product een duurzaam label kreeg.

Waarom zou je kiezen voor een VAPZ?
Waarom kiezen zoveel zelfstandigen voor een VAPZ? Omdat je méér terugkrijgt dan je stort. Je premies zijn aftrekbaar, je betaalt minder sociale bijdragen en je bouwt een pensioenkapitaal op dat echt iets oplevert.
Door de intrestvoet en mogelijke winstdeling groeit je spaargeld elk jaar mee. En aan het einde van het contract krijg je jouw kapitaal tegen een fiscaal voordelig tarief.
Of je nu start of al jaren bezig bent, een VAPZ maakt een verschil. Je kiest het bedrag, houdt rekening met het plafond, en spaart op jouw ritme.
Voordelen van het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ)
Een VAPZ helpt je niet alleen om je wettelijk pensioen aan te vullen, maar ook om flink te besparen op belastingen en sociale bijdragen. Je stort elk jaar premies en krijgt daar een fiscaal voordeel voor terug. Hoe hoger je inkomen, hoe groter het verschil.
Je spaart met een gewaarborgde intrestvoet, soms met extra winst. Alles samen zorgt dat voor een mooi rendement. Je kiest zelf hoeveel je stort en wanneer, zolang je onder het wettelijke plafond blijft.
Sommige VAPZ-formules bieden ook bescherming bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. Wil je liever duurzaam beleggen? Let dan op de toekenning van het label ‘Towards Sustainability’.
Berekening van het VAPZ
Hoeveel je mag storten in een VAPZ hangt af van je inkomen en je sociale bijdragen. Je mag tot 8,17 procent investeren in een gewoon VAPZ, of 9,40 procent in een sociaal VAPZ. Er is een jaarlijks plafond, maar je kiest zelf hoeveel je stort.

Je premie is aftrekbaar, waardoor je minder belastingen en sociale bijdragen betaalt
Dat voordeel kan oplopen tot 64 procent. Het geld dat je spaart, groeit elk jaar dankzij een vaste intrestvoet en een mogelijke winstdeling. Alles wordt duidelijk geregeld in de contractuele documenten en de financiële infofiche, en gebeurt volgens de regels van de FSMA.
Ook interessant voor jou:
Hoe wordt het aanvullend pensioenkapitaal fiscaal belast?
De winstdeelname blijft belastingvrij. In sommige situaties, zoals wanneer je langer blijft werken, wordt de belasting zelfs berekend op slechts 80% van je kapitaal.
Wanneer ontvang je het aanvullend pensioenkapitaal?
Wat gebeurt er met het kapitaal als je overlijdt vóór je pensioenleeftijd?
Wat kies je het best: VAPZ, IPT of POZ?
Elke formule heeft z’n eigen regels, rendement en fiscaal voordeel. Wat het best bij je past, hangt af van je inkomen, je doelen en hoe je toekomst eruitziet!
Wil je meer weten over het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ)? Neem contact op met gespecialiseerde adviseurs
Benieuwd wat een VAPZ voor jou kan doen? Vraag gratis offertes op maat aan. Je ziet in één oogopslag hoeveel je kan sparen, welk fiscaal voordeel je krijgt en wat je kapitaal later waard is.